بیشاپور

داشتن مکانی خوش آب و هوا همواره نیازی نخستین برای زندگی بوده است. از گذشته تا به کنون. در این میان در پهنای پارس فراوانی دشت ها و کوها با فراخور دیده می شود. در شمال غربی پارس کنونی شهرستان کازرون یکی از این مکان هایی است که همواره جایگاه فرمانروایی ایران بوده است. بافت مناسب، شرایط آب و هوایی مناسب و مکان استراتژیک از شوندهای پیدایش تمدن پارس در این مرز و بوم از دیرباز بوده است.

یکی از جاهای دیدنی که بدان پرداخت می شود بیشاپور پارس است. تمدن و فرهنگ دوره ای طولانی از ایران در این مرز و بوم پایسته شده است، روزگار که بدان می توان افتخار کرد و بارها از آن نبشته شده است. بیشاپور به دستور شاه شاپور اول شاه ساسانیان احداث گشته است، نزدیکی و همجوار بودن به پرسپولیس نیاز بر این بود که شهری دیگر احداث شود بدین منظور شاپور اول ساسانی دستور به برپا کردن این شهر می دهد.

بیشاپور در دشت پهناوری در کنار رودی بزرگ که بیشاپور کنونی است برپا گشته است. کاخی که محل قرارگیری امپراطوری آن زمان ایران بوده است. وجود رود در کنار این سازه بزرگ شوندی دیگر بر زنده بودن این اثر گرانبهای پارسی است.

بیشاپور به مانند شمار بیشتر سازه های آن زمان امپراطوری ایران، سازه ای است از خشت و گل و سنگ که نقوش برجسته، وجود ستون های برافراشته شده که همگی همراه نماد ایران باستان است در آن به چشم می خورد. سنگ نبشته های که هنوز از آن دوران به جا مانده است نشان می دهد که بیشاپور در مدت های زیادی حتا تا قرن های شش و هفت خورشیدی شهری به سامان بوده است و کاربرد داشته است اما امروزه به نظر می رسد، رخداد های فرهنگی و اجتماعی بر شکوه آن کاسته است و این  کاخ بنای بزرگ را تبدیل به مکانی کرده است که امروزه از آن می بینیم.

از سنگ نوشته های دیدنی در این مکان بزرگ می توان به پیروزی بهرام دوم نام برد. و از کاخ های بی شمار این سازه می توان از پرستش گاه آناهیتا و والرین نام برد.

شوربختانه این بنا از نگهداری ای مناسب و بهینه به دور بوده است چیزی که با توجه به پیشینه این بنا اندکی شگرف به نظر می رسد. چرا؟ زیرا که می توان با نگهداری و تیمار کردن این بنای سترگ پیشینه این سازه را به آن برگرداند و شاید مهر و جانی دوباره به آن دمید. کاوش های باستانی را از سر گرفت و به بزرگی این سنگ بنا افزود. باری امیدوار است که چنین باشد و شود.

(نقش برجسته شاه شاهان بهرام دوم در بیشاپور امروزی)

غار آبی سهولان

اگر مسیرتان به شمال غربی کشور افتاده باشد در پهنای شمال غربی کشور حدفاصل شهرهای بوکان و مهاباد یکی از شگفت انگیزترین جاذبه های طبیعی نهفته است. در مسیر گفته شده روستایی را پیدا می کنید که در نزدیکی این روستا غاری شگرف هست. سهولان از زیباترین و جالب ترین مکان هایی است که ارزش چندبار دیدن دارد.

به گفته ی محلی ها این غار لانه کبوتر بوده است و آن هم به دلیل وجود شمار زیادی کبوتر که در آن آشیانه گزیده اند. طبیعت سرد و خشک و آب هوای کوهستانی بر غار حاکم است. هنگام ورود به باغ شمار انبوه درختان سردسیری به چشم می خورد و چیزی که بیش از اینان به چشم می آید سنگ ها و صخره های بزرگ و تیز. مسیر پیچ در پیچ ورودی شما را به سالنی راهنمایی می کند، و شما با دریاچه ای ناب که از آن آب می جوشد رو به رو می شوید. وجود پرندگان و سر و صدای آنها به چشم انداز غار افزوده است. همچنین آب زلال که عمق در بعضی جاهای غار به بیش از سی متر می رسد. مسیر غار را می توان با قایق های مناسب غارنوردی طی کرد که همه مسیر چنان زیبا و حیرت انگیز است که برای هر کسی می تواند ایجاد کننده خاطره ای بی همتا باشد. وجود لایه های قدیمی سنگ ها که قدمت آنها به بیش از 70 میلیون سال پیش باز می گردد. 

غار در حدود 100 سال پیش توسط ژاک دمرگان طی اتفاقی شناسایی شده است و چیزی که روشن است بارها پس از این سال دچار بازبینی شده است.

شوش

در جنوب غربی کشور استان خوزستان و شمال غربی اهواز شهری تاریخی به نام شوش واقع شده است. این شهر زمانی پایتخت ایران بوده است.

ساخت و پیشینه تاریخی این شهر به بیش از چهار هزار سال بر می گردد و چیزی که روشن است یکی از قدیمی ترین شهر های جهان به شمار می آید. شوش در گذشته از پادشاهان ایلامی گرفته و تا پس از آن رونق شگرف داشته است.

دارا بودن زمین حاصل خیز، نزدیک بودن به دریا و اقیانوس و قرار گرفتن در جایی مهم و با ارزش از دیگر شوندهای پیشرفت این شهر بوده است.

وجود بناهای تاریخی فراوان فرهنگی در این شهر به چشم می آید و برای هر بازدیدکننده ای می تواند گیرا باشد. باور بر این است شوش در زمان هخامنشیان ارزش خویش را دوباره بازیافته است و تبدیل به یکی از جاهای با ارزش آن زمان گشته است. شوش در آن زمان در قلمرو هخامنشیان بوده است و با راه اندازی جاده ابریشم به ارزش آن افزوده شده است.

هم اکنون در دل این شهربناهای تاریخی به جا مانده از آن دوره با شگفتی به چشم میخورد که این خود نشان از بزرگی این شهر است.

معماری و سازبناهای این بناها بدون شک نزدیک به دوره هخامنشیان است، ساخت سازه ها از گل و خشت و آهن ذوب شده را می توان از مهم ترین موارد گفت. طرح ها همه نزدیک به آن دوره است طوری که بیننده به راحتی می تواند تشخیص دهد.

این دوره شکوه باستانی از ارزش بالایی بر خوردار است. اگر گذرتان به جنوب سرزمین امان خورد از این جا دیدن کنید.

آرامگاه آناهیتا

در نبشته های پارسی آناهیتا فرشته و نگهبان آب است. الهه ای که از دیرباز در بین پارسیان جا داشته است. 

میانه ی راه کرمانشاه به همدان در روستایی به نام کنگاور آرامگاهی را می بینیم که به آناهیتا منسوب است. امروزه چیزی حدود هفت هکتار از این بنای سترگ باقی مانده است. این آرامگاه به گفته باستان شناسان به احتمال زیاد در زمان خود شهری بوده است و رونق بسیار داشته است. و همچنین جایی برای پرستش و نیایش.

با توجه به گذشت بیش از دو هزار سال از زمان بنای این آرامگاه چیزی که امروز از آن می بینیم جای شگفتی دارد. پس از این هزار سالها که بر وی گذشته است و رنج ها و شکاف ها و سختی ها و پیروزی هایی که به دست آورده بسیار ستودنی است.

ساخت این سازه بزرگ نیازمند به زحمت فراوان بوده است. و نگاه داشتن آن از رخدادهای طبیعی و همچنین دست اندازی ها، کاری دشوارتر. و خوشبختانه چیزی که می بینیم گواه برا اهمیت این سازه در بین ایرانیان است. سازه بی شک پارسی است با تمام نقش و نگارهایی که در آن زمان برجسته بوده است. نبشته های ساسانی در سنگ نوشته ها و ستون های افراشته آن دیده می شود و همه و همه این را به ما می آزماید که چه اندازه پارسیان انسان های هنرپیشه و مقتدری بوده است.

اگر گذرتان به نواحی غربی ایران خورد حتمن از این بنا دیدن کنید.

 

پارک گلستان

یکی از مهمترین مناطق حفاظت شده زیستی ایران واقع در استان گلستان شمال شرقی ایران پارک گلستان نام دارد. این پارک  در طی سالیان دراز دستخوش تغییرات فراوان نامی شده است. که در نهایت امروزه به نام پارک گلستان مشهور است. پارک گلستان با توجه به وجود گونه های متفاوت جانوری و گیاهی و همچنین زیست بوم منحصر به فرد خود از جایگاه ویژه ای برخوردار است.

در پارک گلستان وجود گونه های مختلف پستانداران همچون پلنگ ایرانی، خرس وحشی، گرگ، وشق، مرال، شوکا، گوسفند وحشی، بز وحشی، گراز، روباه دم قرمزی و آهوی ایرانی وجود دارد. وجود این شمار از جانواران در محیطی بسته جای خرسندی خاطر دارد. مساحت کل پارک چیزی بالغ بر 900 کیلومتر مربع برآورد شده است. برای سپری کردن زمانی مناسب در این پارک باید راه شمال در پیش گرفت. حدفاصل بین استان گلستان و استان خراسان این پارک جای گرفته است.

(نمایی از جاده کناری پارک کیلومتر 22 گلستان)

با توجه به قرار گرفتن این پارک در شمار یکی از مهمترین زیست بوم های جهان این پارک تحت محافظت دایمی قرار گرفته است. احتمال زیاد نام استان گلستان از همین نام برگفته شده است. اختلاف ارتفاع پارک به بیش از 2000 متر می رسد و میانگین بارندگی در پارک بسیار مطلوب است. وجود جاذبه های طبیعی همچون آبشار آق سو، دره های مرتفع و رودخانه های پر شمار از دیدنی های این پارک به شمار می رود.

بزرگترین گوشت خواران این پارک دیدنی، پلنگ ایرانی و خرس قهوه ای است که از موجودات کوچکتر پارک خوراک می کنند. شمار این تعداد جانوران به 69 راسته می رسد. که به خودی خود منحصر به فرد است.  149 گونه متفاوت پرنده از جمله کبک، خفاش، شاه بوف، بلدرچین، توکای شمالی، عقاب سفید و سایر در این پارک زیست می کنند. تا همین لحظه با وجود این تعداد گونه های جانوری پارک گلستان تبدیل به جایی شگفت انگیز در سرزمین ایران گشته است و جای شاد باش دارد.

(وشق یا گربه وحشی که در متون ادبیات فارسی به سیاه گوش مشهور است)

(بلبل خالدار)

وجود درختان کهنسال همچون بلوط، افرا، شیردار، گردو، تمشک شمالی، گردو و زالزالک بر زیبایی این پارک بزرگ افزوده است.

(نمایی از پهنای گسترده پارک عکس از تارنمای خبرگزاری مهر)

در روزگاران گذشته، شمار مرال و قوچ وحشی این پارک به حدی زیاد که حدود سه چهارم از شمار کل قوچ های وحشی جهان بوده است.

(مارال های جنگل عکس از تارنمای خبرگزاری مهر)

این پارک از مناطق مهم ایران است که طی سالیان این سرزمین از سرچشمه وجودش تنفس می کرده است و سیراب میشده است. و جای خوشحالی فراوان دارد که همچنان مانند گذشته از تمامی خطرات ایمن گشته است.

اورامان تخت

کردستان ایران منطقه ای زیبا، کوهستانی، سرشار از جاذبه های طبیعی و تاریخی است. در کردستان می توان به هر چیزی دست پیدا کرد. از آب و هوای مناسب و پاکیزه گرفته تا زمین حاصل خیز و مردمانی با پیشینه فرهنگی. کردها جز اولین ساکنان فلات ایران هستند و از دیرباز در منطقه ی شمال غربی ایران، تا نواحی جنوب غربی ایران سکنی گزیده اند. 

در استان کردستان، جنوب غربی این استان نزدیک به پاوه و مریوان و همچنین شمال کرمانشاه، در نزدیکی مرز کنونی ایران و عراق روستایی واقع شده است که مکانی ناب و تاریخی است که ارزش دیدن را برای هر کسی دارد.

روستای اورامان تخت با معماری ای به سبک پله ای در میان کوه های برآشفته زاگرس و در جوار رودخانه ها و برکه های متعدد پوشیده از جنگل و گیاهان جای گرفته است. این روستا نه تنها برای معماری خاص و کهن خویش بلکه برای روایتی دیگر هم  قابل ارزش است. اورامان یا هورامان از دو بخش اهورا و مان به معنای خانه تشکیل شده است. و بسیاری آن را جایی می دانند که زرتشت در آنجا سکنی داشته است و یا مدتی در آنجا بوده است. پیشینه روستای اورامان به دوران ماقبل از پارینه سنگی می رسد و طبق نظر باستان شناسان و اسکلت های یافت شده در این منطقه قدمت این روستا تا چهل هزار سال پیش رسیده است.

(روستای اورامان در یک شب پاییزی)

و آثار کنونی زادگاه انسان به سه هزار سال هم رسیده است. 

اکثر مردم منطقه کرد هستند، به گویش هورامانی حرف می زنند هر چند که از شهرهای اطراف سنندج، مریوان، پاوه و تهران مهاجرت به این روستا شده است. لباس ها و فرهنگ این مردم می تواند جذاب و جالب باشد، پوشش ویژه کردها، رسم های آن بوم و نحوه زندگی اشان هر کدام می تواند قابل توجه باشد.

(روستای اورامان تخت، بناهای فرهنگی)

وجود بناهای تاریخی و گنبدهای فرهنگی به این روستا رنگ و بوی دیگر داده است. امید است این گوهر ناب همچنان به حیات خویش ادامه دهد.

گفتنی است که در باب مراسم ها و آیین خاصی که در روستا اورامان برقرار می گردد فیلم هایی هم ساخته شده است، که هر کدام گوشه ای از فرهنگ مردم آن بوم را به نمایش گذاشته اند.

سازه های آبی شوشتر

اگر حال و هوای خوزستان به سرتان زد به شوشتر سر بزنید. شوشتر شهری واقع در استان خوزستان، شمال اهواز است. شهری قدیمی که از دیرباز مورد توجه بوده است. از جاهای منحصر به فرد و دیدنی این شهر مجموعه ای از سازه های آبی گلی است که در این شهر جا گرفته است. این سازه ها به دوران قبل از هخامنشیان بر می گردد و همچنان پس از قرن ها بدون هیچ گونه صدمه دیدگی ای، در حال حیات است.

(سازه های آبی شوشتر)

سازه های آبی شوشتر که از رود بزرگ کارون تغذیه می شود مجموعه ای از سد، کانال ها، تونل ها، آسیاب ها، بندها و خطوطی است که آب را به طرز  حیرت انگیزی در مساحتی پهناور جای گرفته اند.

آب این سازه ها از بالا دست به وسیله یک سد منحرف می شود و وارد سازه های آبی می شود و آنجاست که در طی مسیرهای پیچ در پیچ، آب وارد شاخه های انبه سازه می شود. از پیشین سازه، و آب آن مصارف گوناگونی داشته و از آن برای مصارف کشاورزی و مردم و نگهداری آب استفاده میشده است. جدا از این بکر بودن و طراحی زیبا و فنی آن می توان این سازه را به عنوان جاذبه ای گردشگری، طبیعی و صنعتی قلم داد کرد.

به احتمال فراوان ساخت و یا بازسازی که اکنون قابل مشاهده است از آن اردشیر بابکان از پادشاه هان ایران است. چیزی که روشن است، به دلیل نزدیکی بنا، به شوش و چغازنبیل که از مکان های مهم هخامنشیان بوده، به رونق این مکان بخشوده است.

تالاب انزلی

ترکیبی از یک اکوسیستم خشکی و آبی را تالاب می گویند. تالاب ها در کنار بستر رودها و دریاهای بزرگ پدید می آیند. آب های کنار رودها و دریاچه ها در مسیری قرار می گیرند و به سطح خشکی راه پیدا می کنند. تا زمانی این امر پیدا می کند که سطحی از خشکی را در بر بگیرند و در آنجا گرد بیایند. تالاب ها می تواند مکانی برای رشد گونه های متفاوتی از گیاهان،  رشد آبزیان و همچنین پرندگان باشد.

(تالاب انزلی)

یکی از تالاب های زیبا و دیدنی ایران، که در شمال کشور واقع شده است و هر ساله میزبان بازدیدکنندگان متفاوت خود است تالاب انزلی است. تالاب انزلی در جنوب دریای خزر (کاسپین) در نزدیکی بندر انزلی و همچنین شهر رشت واقع است. این تالاب به خودی خود بزرگ است و چیزی که مسلم است در سال های حیات اش بزرگ تر هم شده است.

تالاب انزلی چیزی حدود بیست هزار هکتار را در مجموع پوشش می دهد. این تالاب چه از لحاظ ترکیب اکوسیستمی و چه از لحاظ حیات جانورها و گیاهان خود چیزی بی مانند است و قابل مقایسه با سایر تالاب های هم جوار خود نیست.

در گذشته ای نه چندان دور بیشترین عمق این آب گیر پهناور، به هشت متر می رسید. در مجموع از چهل رود کوچک و بزرگ تغذیه می کند و به دلیل تبدیل به یکی از زیباترین و بزرگ ترین تالاب ها شده است.

لاله مردابی و مرغابی بزرگ از گونه های مهم گیاهی و جانوری این تالاب به شمار می رود. هر چند که هر ساله به دلیل آب و هوای مناسب که در فصل های متفاوت سال بین صفر تا 33 درجه سانتی گراد متغیر است، میزبان گونه های متفاوت جانوری به ویژه پرندگان شمالی است.

دیدن این تالاب حیرت انگیز است. و وجود آن همچون سایر مناطق زیبای شمال کشور رونق بسیاری به آن بوم داده است. چیزی که واضح است با رشد روزافزون فعالیت های انسانی در سده اخیر، نیاز به نگهداری این تالاب بیش از پیش شده است از صورت دیگر، این تالاب از جاذبه های ثبت شده در میراث ملی و جهانی است و این خود نشان از اهمیت زیست محیطی و تفریحی این مکان بی نظیر است.

(تالاب انزلی)

کوه های گل افشان سیستان

برای یک گردشگر و یا علاقمند به طبیعت همواره جاذبه های طبیعی ار اهمیت والایی برخوردار است. کشورمان از این لحاظ با داشتن مکان های دیدنی پیوسته در لیست کشورهایی است که می تواند سالانه تعداد زیادی گردشگر بومی و غیر بومی را پذیرا باشد. صحبت در این زمینه همراه با اطلاعات کافی و مهمتر داشتن امکانات گردشگری می تواند ایده ای جذاب و خوراک مفیدی باشد. از این پس، در این تارنما، بخشی بدین عنوان در دسترس قرار می گیرد تا هر چند زمان یک بار، به بررسی یکی از این جاذبه ها بپردازد.

نوبت امروز به کوه های گل افشان و یا آتش فشانی سیستان و بلوچستان رسید.

در جنوب شرقی فلات پهناور ایران، استان سیستان و بلوچستان شهر چابهار بندری به نام تنگ وجود دارد. این بندر از آنجایی که دارای یک جاذبه ی طبیعی است معروف است. کوه های گل افشان از طغیان لایه های درونی زمین در منطقه و فشار بالای آنها در این نقطه به وجود آمده است. نزدیک بودن این مکان به اقیانوس و دریاهای آزاد و هموار بودن خاک و سنگ این منطقه احتمال بروز چنین پدیده ای است. بدین صورت که، آب و لایه  های داغ درونی زمین به سطح زمین فشار وارد می کند که این فشار در نقطه ای آزاد می شود و زمین از هم باز می شود. گل و لای حاصله از این فوران برای از بین بردن انواع بیماری ها مفید است و مهمتر از هر چیز برای خاک و هوای منطقه جنبه ای زیست محیطی دارد که می تواند بقای این جاذبه را برای مدت های طولانی تامین نماید.

این مکان سالیان سال دارای چنین ویژگی منحصر به فردی است.

برای دیدن این پدیده آتش فشانی و طبیعی، باید راهی سیستان و بلوچستان، چابهار شد. و حدود یکصد کیلومتر از چابهار به سمت بندر تنگ رفت. تا بدین جا رسید. و برای فتح قله، و دیدن این پدیده پیاده روی کرد.

به احتمال فراوان این پدیده فصلی نیست و در هر فصل سال مقدار زیادی گل و لای از آن به بیرون پرتاب می شود. در زیر عکس هایی است که از  اینجا و آنجا برداشته شده است؛ عکس ها همه متعلق به کسانی است که به آنجا رفته اند و زحمت و لذت را آن به تن مالیده اند! در صورت پیدا کردن منبع نام آنها برچسب خواهد شد.

(کوه های گل افشان سیستان و بلوچستان)

(کوه های گل افشان سیستان و بلوچستان)